by
Burak Güngüder | Ara 22, 2024
Denizel ekosistemin ilk ve en geniş halkasını oluşturan birincil organik üretim, karbon döngüsü ve iklim açısından oldukça önemlidir. Fitoplankton üretimindeki aşırı artışlar, su kalitesini, zooplankton ve balık gibi besin zincirinin üst katmanlarını etkilemekte ve çevresel sorunlara sebep olabilmektedir. Günümüzde Marmara Denizi antropojenik kirliliğe bağlı olarak büyük bir tahribat altındadır. Besin tuzu seviyelerindeki artış (ötrifikasyon) sebebiyle oluşan alg patlamaları, Marmara Denizi’nde sıklıkla görülen kızıl veya turkuaz rengi bir görüntü oluşturmaktadır. Marmara Denizi’nde meydana gelen alg patlamalarının, mevsimsel olağan artışlar mı yoksa ötrifikasyon/kirlilik kaynaklı mı olduğu veya alg patlamalarında yıllar içinde anlamlı bir artış olup olmadığı henüz bilinmemektedir. Deniz suyu ‘klorofil-a’ değerleri, birincil üretimi değerlendirmek amacıyla kullanılan en yaygın parametredir. Ancak, noktasal klorofil-a ölçümleri su kaynağının tamamını temsil etmemektedir. Uzaktan algılama veri ve yöntemleri kullanılarak klorofil-a gibi önemli bir oşinografik bilgiye hızlı ve güvenilir bir şekilde ulaşılabilmekte ve geniş alanlara ait bilgi çıkartılabilmektedir. Bu çalışmada Marmara Denizi klorofil-a seviyeleri, uydu verileriyle yüksek çözünürlükte çalışılmış olacaktır. Ayrıca, birçok uydu verisinin kullanılmasıyla (OLCI, SLSTR, VIIRSN, MODIS-Aqua, MERIS, SeaWiFS) son 20 yıllık süreçteki klorofil-a değişimlerinin saptanması hedeflenmektedir. Projede ‘deniz suyu klorofil-a ölçümleri’ ile ‘uydu klorofil-a verileri’ karşılaştırılarak yersel doğrulama gerçekleştirilecektir. Olağan alg patlamaları (ilkbahar, yaz dönemi gibi) ve olağandışı alg patlamalarının sıklıkları, toplam süreleri yoğunlukları, muhtemel nedenleri ile birlikte incelenecektir. Bu proje, Marmara Denizi için uzaktan algılama ve uydu verilerinin analiz edilmesi gibi yeni ve önemli açılımlar yaparak çevresel durumunun belirlenmesi ve izlenmesinde yeni veri ve yöntemler sunacaktır.
İlgili Personel:
Sevil Deniz Yakan Dündar